نام کاتب: محمّد بن الحسین بن حِمیَر الجشمی
تاریخ کتابت: چهارشنبه نیمۀ محرم 478هـ
محل کتابت: ندارد
شمار برگها: 101 برگ
معرّفی نسخه: دستنویس حاضر نسخهای است بسیار نفیس و منحصر بهفرد از کتاب الموضِح شریف مرتضی که نزدیک به هزار سال از کتابت آن میگذرد. بهجز هشت برگی که از اول نسخه افتاده بقیۀ نسخه کامل و بدون آسیبدیدگی است. نسخه با دستنویس دیگری مقابله و تصحیح شده و نشان بلاغ مقابله با عبارتهایی نظیر «بلغت» (مثلاً: گ 3ر، 13ر و 18ر)، «بلغ العرض» (مثلاً: گ 34ر) و «بلغ» (مثلاً: گ 79ر) بر کنارهها دیده میشود. افتادگیها نیز در کنارهها کتابت شدهاست. نسخه از کراسههای دهبرگی تشکیل شده و کراسهشمار به حروف، همچون «الثانی» (گ 3ر) و «الثالث» (گ 13ر) بر آغاز هر کراسه دیده میشود. از آنجا که از کراسۀ نخست تنها دو برگ باقی مانده، هشت برگ از آغاز نسخه افتادهاست. نسخه کاملاً معرَّب است.
معرّفی کتاب: این اثر دربارۀ توصیف نظریۀ صرفه در اعجاز قرآن و دفاع از آن است. بنابر این نظریه اعجاز قرآن در فصاحت و بلاغت و مسائل ادبی نیست، بلکه در این است که خداوند کسانی را که قصد آوردن آیاتی شبیه قرآن را دارند از نیتشان منصرف میکند. به عبارت دیگر، آنطور که شریف مرتضی میگوید، خداوند تمام علومی را که باعث آوردن شبیه برای قرآن میشوداز آنان سلب میکند. این نظریه از سوی شماری از علمای امامیه، همچون شیخ طوسی، رد شدهاست.
محل نگهداری نسخه: مشهد، کتابخانۀ آستان قدس رضوی، ش 12409
نگارنده: احمد رضا رحیمی ریسه