تاریخ کتابت: دهۀ سوم جمادی الثانی 549هـ
نام کاتب: نامشخص
شمار برگها: 235 برگ (برگه های 1-235)
معرّفی نسخه:
نسخه به خط نسخ، کاغذ سفید، مجدول، دارای 21 سطر در هر برگ، عناوین به شنگرف است. رسم الخط قدیم فارسی مبنی بر استفاده از حروف «ج» و «ک» به جای «چ» و «گ»، عدم نگارش «ـه» چسبان (آنک و آنج به جای آنکه و آنچه) و نگارش بسیاری از کلمات فارسی قدیم (مانند باشذ، شوذ، گویذ، بایذ) با حرف «ذ» (به جای حرف د که امروزه استفاده میشود) در این نسخه رعایت شده است.
ناسخ در انتهای کتاب مینویسد:
«وقع الفراغ فی یوم الاربعاء العشر الاواخر من جمادی الثانی من شهور سنة تسع و اربعین و خمسمائة»
معرّفی کتاب: نقش شاعران، ادیبان و لغویان شیعه در بقای زبان فارسی قابل انکار نیست. یکی از مهمترین خدمات ادیبان شیعه به زبان فارسی، تألیف فرهنگ لغتهای عربی به فارسی است که باعث شد ایرانیان هم بتوانند زبان عربی را بهتر فرا گیرند و هم در ترجمۀ کلمات عربی به فارسی از آنها استفاده کنند. حسین بن ابراهیم معروف به ادیب نطنزی کتابی با عنوان دستور اللغة نوشت که با عنوان الخلاص نیز شناخته میشود. این کتاب بر اساس حروف زبان عربی در بیست و هشت باب تبویب شده است. نطنزی در تألیف کتاب ریشهها و معنای ثلاثی مجرد و ابواب ثلاثی مزید هر ریشه را ذکر میکند.
محل نگهداری نسخه: کتابخانۀ مجلس سنا، شماره 27/1
نگارنده: محمدحسین افراخته